Gonda Fotografie

Carnaval: de Nederlandse cultuurkloof

Feesten, zuipen en verkleden. Dit is het beeld wat de meeste Nederlanders hebben van carnaval. En die carnaval wordt door 1,5 miljoen Nederlanders gevierd. Nederland telt bijna 18 miljoen inwoners. Dit betekent dat ongeveer 16,5 miljoen Nederlanders denken dat carnaval feesten, zuipen en verkleden is.
En ja, als geboren en getogen Limburgse ga ik dit niet ontkennen. Carnaval is voor de meeste Limburgers echter ook méér, het is een periode waar begrippen als saamhorigheid en toewijding de basis vormen. Niet alleen op de drie carnavalsdagen zelf, maar juist ook in de maanden van voorbereidingen en activiteiten vooraf. Zowel deze periode van voorbereidingen als de carnaval zelf, heb ik in mijn dorp Eygelshoven (gemeente Kerkrade) in beeld gebracht. Eygelshoven is een dorp in de Oostelijke Mijnstreek met een kleine 6000 inwoners.

Zelf ben ik op mijn 18e van Zuid-Limburg naar Utrecht verhuisd en heb tot mijn 39e in de Randstad gewoond. In die 21 jaar is mij één ding heel duidelijk geworden, het verschil tussen het beeld van carnaval wat de mensen ‘boven de rivieren’ hebben, in tegenstelling tot de Limburgers, is groot. Doordat ik zelf met carnaval ben opgegroeid en altijd carnaval ben blijven vieren weet ik als geen ander wat carnaval inhoudt. Het verbaast mij dat iets wat voor mij zo vanzelfsprekend is, 200 kilometer verderop totaal onbekend is.
De commotie rondom de planning van de doorstroomtoets in groep 8 (de vervanger van de Ci-to toets) gaf ook aan hoe weinig er landelijk bekend is over carnaval. De toets zou aanvankelijk tussen 5 en 15 februari worden afgenomen, precies om carnaval (11, 12 en 13 februari) heen, alsof het feest niet bestond. Hier wil ik graag verandering in brengen.

Mijn foto serie is een verzameling van verschillende tradities, activiteiten en evenementen rondom carnaval, met saamhorigheid en toewijding als basisbegrippen. Ik ben deze serie begonnen in oktober 2023, en ik durf nu nog niet te zeggen wanneer die klaar is. Er is nog zoveel te fotograferen, voorlopig ben ik dus nog even bezig ;-).

Dat dit project wel al een eerste, landelijke, publicatie gehaald heeft, ben ik natuurlijk heel blij mee. Onder de titel ‘een worst voor de pastor’ publiceerde het NRC op 10 februari 2024 een aantal van mijn foto’s.